کیف قاپان از غفلت ما سود می برند
نگاهی به شایع ترین بزهکاری پایتخت
از ابتدای سال جاری تا کنون با دستگیری 14 باند کیف قاپی روبرو بوده ایم که در این میان تعداد دستگیر شده گان در اردیبهشت ماه نسبت به ماه های دیگر سال بیشتر بود .همچنین در میان متهمان دو زن وجود داشت .
جالب اینکه در میان دستگیر شدگان دو مهم که 12 تیر ماه از سوی ماموران در مترو امام خمینی دستگیر شدند افرادی بودند که از شلوغی محیط مترو استفاده کرده و کارت هوشمند سوخت را که در نزد افراد قرار داشت به سرقت میبردند ،که در جریان بازرسی های بدنی از آنها تعداد زیادی از این کارتها کشف شد .
اگر بخواهیم در خصوص باندهایی که در زمینه کیف قا پی و جیب بری حداقل با تعداد نفرات بین 20 تا 40 نفر فعالیت میکردند و دستگیر هم شده اند نام ببریم میتوان از باند دیوار چین ،افعیها ،سیاه خوف ناک ،آدم خواران ،پیرمردها ،پدر خوانده کیف قاپ ها ،اکبر تخم مرغ نام برد .
جنس و سن کیف قاپان
امروزه کیف قاپی یکی از جرایم مهم تلقی میشود و عدم رعایت نکات ایمنی از سوی مردم نیز در فراهم کردن بستر جرم در میان کیف قاپان بی اثر نخواهد بود .متاسفانه با توجه به گرایش جوانان به مواد مخدر به ویژه مواد مخدر شیمیایی مثل شیشه کیف قاپی یکی از جرایمی است که در جامعه افزایش یافته است .
اگر بخواهیم تعریف کوتاهی از کیف قاپی ارائه دهیم باید اینطور تعریف کرد :کیف قاپی یعنی ربودن مال به صورت پنهانی ،و فرق آن با سایر سرقتها نیز در این است که سارق یا سارقین به صورت پنهانی مال متعلق به غیر را می ربایند و با توجه به ویژه گی های ذاتی یعنی فرزی و چابکی در حضور صاحب مال کیف و اموال موجود را می قاپند .
بر اساس بررسی های انجام شده کیف قاپان معمولا در گروههای 2 تا 8 نفره فعالیت میکنند و غالبا از موتورسیکلتهای تقویت شده استفاده میبرند .ابزار آنها نیز اشیا برنده و تیز مانند چاقو ،قمه و موکت و امثال آنها برای ارعاب مردم است . از نظر سنی نیز معمولا سارقان در رده سنی 18 تا 30 سال هستند که اکثرا وجوه نقد و اموال به دست آمده از کیف قاپی را به مصرف مواد مخدر و مجالس عیش و نوش هزینه میکنند .آنها معمولا از ساعت 9 تا 14 صبح و 18 تا 22 شب در مناطق شمالی و مرکزی شهر و در جلو مراکز اقتصادی ،بازار ،پاساژها ،بانکها که مناطق مستعدی برای انجام کیف قاپی هستند اقدام به سرقت میکنند .به لحاظ جنسیت افراد مالباخته عموما مرد هستند اما در بحث کیف دستی و گردنبند قاپی خانمها بیشتر در کانون توجه قرار میگیرند .
اکثر اموالی که مورد توجه کیف قاپان قرار میگیرد : 1 – وجوه نقدی که در کیسه های نایلونی حمل میشود . 2 – گوشی تلفن همراه به ویژه آنهایی که دارای قیمت بالایی هستند و کیف قاپان به ارزش آنها واقفند . 3 – گردنبند که معمولا از خانم هایی که کردنبدشان به وضوح دیده میشود و همچنین جوانانی که از زنجیر های طلا استفاده میکنند مورد توجه سارقین است . 4 – کیفی های طلا و جواهر ( افرادی که به عنوان واسطه از بنک دار به فروشگاهها یا کار گاههای طلا سازی،طلا و جواهرات را خرید و فروش میکنند ) که این افراد جز افراد مورد نظر و گروه هدف کیف قاپان هستند .
5 - اشخاصی که قصد خرید و فروش تراول چک به بانکها را دارند که معمولا در این زمینه سارقین با این روش به قصد خود میرسند یکی اینکه در پشت گیشه به هنگام پشت نویسی و ارائه به صندوق دار از دست مردم می قاپند و دیگر اینکه هنگام تحویل ترا ول چکهای خریداری شده از صندوق دار به مشتری و در حین شمارش مشتری مورد هجوم قرار میگیرند . 6 – کیف و ربایش آن از داخل خودرو با حضور راننده یا سرنشین به این نحو که قبلا افرادی که با خودرو شخصی قصد طی مسیر دارند چناچه بخواهند کیفی را حمل کنند به هنگام استفاده از خودرو کیف خود را در صندلی پشت راننده و یا صندلی کمک راننده رها میکنند و معمولا سارقین در مکانهایی که حتی به طور لحظه ای راننده متوقف میشود از قبیل بستن در پارکینگ به هنگام خروج و یا باز کردن آن به هنگام ورود به خانه یا مکانهای مشابه ،پشت چراغ قرمزها و خیابان های پر ترافیک و همچنین جلو دکه روزنامه فروشی ها در خودرو را باز نموده و سریعا کیف را میربایند .
کیف قاپی نیازمند تخصص نیست
عمدتا کیف قاپی به لحاظ اینکه تبحر خاصی را نمیخواهدو مانند سند نمره کردن خودرو یا سرقت منارزل به مهارت خاصی نیاز ندارد و صرفا با توجه به تاثیرات اجتماعی ،فرهنگی و اقتصادی سارقین با یک دستگاه موتور سیکلت قابل انجام است . و همین موضوع نیز فراوانی کیف قاپی را افزایش بخشیده است . لیکن گروههای خاصی وجو دارند که کیف قاپی را به صورت حرفه ای و تخصصی دنبال نموده و حتی اخیرا باند هایی فعال شده اند که کار سفارشی نی پذیرفته و علاوه بر تهران در شهرستانهای مهم کشور مانند اصفهان ،شیراز ،مشهد ،رشت و تبریز برای انجام کیف قاپی مراجعت میکنند .اخیرا گزارشهایی نیز مبنی بر فعالیت کیف قاپان حرفه ای در کشورهای امارات و تایلند دریافت شده است .
شگردهای کیف قاپان
1 - زاغ زنی و شناسایی طعمه
2 - قاپیدن موبایل به هنگام مکالمه یا رها سازی بر روی داشبورد خودرو و همچنین بستن به کمر مرسوم است .
3 - سرقت از پیشخوان بانک هنگام تحویل پول و تراول چک به صندوق دار و بالعکس.
4 - شناسایی طعمه از مبدا بانک ،مراکز اقتصادی از جمله بازار طلا و جواهر ،بنگاهها یا نمایشگاههای خودرو و املاک از طریق پنچر نمودن خودرو آنها و یا ایجاد تصادف و نزاع ساختگی .
5 - کثافت مالی ،که معمولا با شکستن تخم مرغ و یا بیسکویت آب خورده و دوغ پاشی که معمولا در زمستان صورت گفته و به محض اینکه فرد مورد نظر درصدد تمیز نمودن کت ،کاپشن و امثال انها می باشد با اطلاع از اینکه در داخل کت و کاپشن وجه نقد ،طلاو جواهر و تراول چک قرار دارد آن را مورد ربایش قرار میدهند .
6 - درخواست موبایل با حالت اضطراب آمیز جهت تماس فوری یکی دیگر از شگردهای موبایل قاپان است که به محض استمرار از فرد حامل موبایل و اجابت از سوی او موبایل برای تماس گرفته و اقدام به فرار میکنند که معمولا همدست موتور سوار در نزدیکترین محل برای فرار سارق وجو د دارد .
7 - افرادی که عمدتا در محدوده بازار فعالیت میکنندو وجه نقد را بدون پوشش لازم در دست گرفته و یا اینکه در یک کیسه نایلونی حمل میکنند و یا در زیر پیراهنشان حمل پول به صورت نمایان میکنند مورد توجه سارقین قرار میگیرند .
8 - شیوه دیگر سارقین کیف قاپ ،قاپیدن زنجیر و گردنبند طلاست که به بهانه هابی مختلف توقف مقطعی در حرکت طعمه ایجاد و سپس اقدام به ربایش مینمایند .به عنوان مثال پرسیدن ادرس یا خواستن پول خرد برای این امر مورد بهانه و حیله های سارقین است .
مجازاتها برای عدم تکرار جرم کافی نیست
یک مقام آگاه در خصوص مجازاتهایی که برای سارقان کیف قاپ پس از دستگیری آنها اعمال میشود گفت :عمدتا مراجع قضایی برابر با قانون مجازات اسلامی ماده 651،652،654،656 و به ویژه ماده 657 658،661،662،665 و 655 اعمال مجازات مینمایند ،اما به علت تکرار جرم ا ز سوی سارقین کیف قاپ به نظر میرسد اقدامات مجموعه عدالت کیفری اعم از ضابط دادگستری (پلیس )،دادستان ،و..ونیز زیر مجموعه های عدالت کیفری در پیشگیری و همچنین جلوگیری از تکرار جرم از سوی سارقین موفق نبوده اند و این امر نیز مستلزم بررسی کارشناسانه و اقدامات تخصصی است که با در نظر گرفتن کلیه شرایط موجود و بستر های جرم که در حیطه اختیارات مجموعه عدالت کیفری نیز تمهیدات لازم اندیشیده شود تا حداقل از انجام اقداما کیفری نتیجه مطلبوب تری نسبت به آنچه که هست عاید شود .انجام سرقت کیف قاپی از سوی برخی سرکرده های این جرم در حدود نیم قرن و حداقل 20 بار سوئ سابقه کیفری هر یک از متهمان با حداقل در هر سابقه 100 فقره سرقت از مصادیق بارز صحت این ادعاست .
همچنین یکی از فرماندهان پلیس آگاه در این باره تاکید کرد :
نظر به اینکه وظیفه پلیس پیشگیری وضعی است ،درصدد آنست با موقعیت و امکان ارتکاب جرم وضعیتی را ایجاد کند که قربانیان بالقوه کمتر در معرض رفتار مجرمانه ی ضد اجتماعی از جمله کیف قاپی قرار گیرند .و از آنجایی که جرم با سه عنصر میل و انگیزه –مهارت و ابزارلازم –وجود موقعیت و فرصت ارتکاب جرم صورت میگیرد اگر هر یک از این عناصر حذف شوند از وقوع جرم جلوگیری خواهد شد که به نظر میرسد نقش پلیس در ضلع سوم مثلث یعنی همان کاهش موقعیت و فرصت ارتکاب جرم است .این پیش گیری نیز در سه سطح فردی ،جمعی و به عبارت دیگر ملی صورت می پذیرد .در بعد فردی افرادی که مستعد طعمه شدن برای کیف قاپان هستند باید با رعایت هشدارهای پلیسی امکان سرقت را از سارقین سلب نمایند .در سطح جمعی میتوان به اقدامات اتحادیه ها ،صنوف و برخی مجتمع های تجاری اشاره کرد که با قرار دادن نیروی انسانی و همچنین نصب تجهیزات الکترونیکی میتوانند در کاهش جرم موثر واقع شوند در بعد ملی نیز باید به نقش وزاذتخانه ها ،نهادها وادارات در تمامی ابعاد اعم از اقتصادی ،فرهنگی و اجتماعی میتوان اشاره کرد.