قسمت اوّل «شمیم رضوی» (95ش/37ق)
بنام پرودگار بصیر و دوستدار اهل بصیرت. خدا را شاکرم که توفیقی عطا فرمود تا بار دیگر زائر حرم مطهّر امام رضا (علیه السّلام) باشم؛ از آن امام همام نیز سپاسگزارم که عنایت نمود تا در طول یک هفته ای این سفر خوش معنوی، در جمع زائران ارجمندش در صحن جامع رضوی، عرض سخنی داشته باشم؛ قبل از تشرّف، مسئولان محترم فرهنگی آستان قدس، خواسته بودند تا موضوعات پیشنهادی قابل طرح در این بارگاه ملکوتی را به آنان اعلام کنم؛ اینجانب نیز پس از چند روز تأمّل، آنان را از طرح چهار موضوع سخنرانی را مطلع نمودم؛ امّا آنان هم پس از ارزیابی آنها، عنوان «عوامل عاقبت به خیری از منظر امام رضا علیه السّلام» را برگزیدند؛ طبق این اعلان، تصمیم به طرح این بحث گرفتم؛ و تلاشم را در جهت تهیه و چینش مطالب مربوطه آغاز نمودم؛ و سر انجام هم سخنانم را در قالب دو محوری که در ادامه این قسمت و قسمت های بعدی، شاهد طرح فشرده آنها خواهید بود، منظّم ساختم:
الف- مباحث مقدّماتی
1- چیستی «عاقبت به خیری»
مقصود از تعبیر ترکیبی «عاقبت به خیری»؛ که از دو واژه کلیدی «عاقبت» (به معنی فرجام، سر انجام، و پایان کار)؛ و «خیر» (به معنی نیکوئی و خوبی) یافته است این است که پایان زندگی ما، منتهی به خیر گردد؛ و اعمال و رفتارمان مورد پسند خدا و اولیاء الهی قرار گیرد؛ و در شمار آنانی قرار گیریم که خداوند در حقّشان فرمود: «هٰذا یَومُ یَنفَعُ الصّادِقینَ صِدقُهُمْ لَهُم جَنّاتٌ تَجری مِن تَحتِهَا الأَنهارُ خالِدینَ فیها أَبَدًا رَضِیَ اللَّهُ عَنهُم وَرَضوا عَنهُ ذٰلِکَ الفَوزُ العَظیمُ» ﴿مائدة آیه ۱۱۹﴾ : «امروز، روزی است که راستی راستگویان، به آنها سود می‌بخشد؛ برای آنها باغهایی از بهشت است که نهرها از زیر (درختان) آن می‌گذرد، و تا ابد، جاودانه در آن می‌مانند؛ هم خداوند از آنها خشنود است، و هم آنها از خدا خشنودند؛ این، رستگاری بزرگ است!»
دو نکته شایان توجّه:
الف- مفاد واژه «خیر» در تعبیر ترکیبی «عاقبت به خیری»، مفادی فراگیر است؛ یعنی نه محدود به عرصه مادّیات است و نه محصور به حوزه معنویّات؛ بلکه اعمّ از آن دو و فرجام نیک در هر دو جهت، مقصود از این تعبیر می باشد؛
ب- واژگان ترکیبی «حسن عاقبت»، «خوش عاقبتی»، «فرجام نیک»، و نیکی پایان کار» و ...؛ از جمله واژگان ترکیبی مترادف با «عاقبت به خیری» محسوب می شوند. (سفر زیارتی مشهد مقدّس، ساعت 15/ 12 صبح روز چهارشنبه 10/ 6/ 1395ش = 28 ذی القعده 1437ق/ سیّد حسین شفیعی دارابی)