گناه بودن تخریب محیط زیست و قطع درختان
بنام پروردگاریکه عطا کننده نعمت محیط زیستی سالم، پرطراوت و با نشاط ؛ و دوستدار تلاشگران در این عرصه حیاتی است. دوستان ارجمند، پیشاپیش فرارسیدن روز 13 فروردین ماه؛ روز بهره وری مناسب از طبیعت، و روز آشتی انسان ها با نعمت حیاتی طبیعت برهمگان مبارک باد. از افتخارات دین مقدّس اسلام این است که نه تنها حفظ طبیعت سالم را امری لازم شمرده، و آسیب رسانی به مظاهر طبیعت را مورد نهی قرار داده است؛ بلکه ایجاد و احیاء محیط طبیعی (= درختکاری) را یکی از بهترین و مقدس ترین کارهای خیر، دانسته است. چنانچه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در ضمن حدیثی، درختکاری را در کنار تعلیم دانش، ساختن مسجد، به ارث گذاشتن قرآن یا کتاب علمی سودمند دیگر قرار داده است.[ المُتّقی الهندی، کنز العُمّال، ج15، ص954-953]
اهمیت درختکاری به قدری است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره آن فرمود: «اگر نهالی در دست یکی از شماست و در آستانه برپایی قیامت به اندازه کاشتن آن فرصت دارد، آن را بکارد» [محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج13، ص460]
امام صادق (علیه السلام) نیز می فرماید: «از چیزهایی که مؤمن پس از مرگش از آن ها بهره مند می شود نهالی است که آن را کاشته است».[ شیخ صدوق، امالی ص169]؛
نکته مهمّ دیگر اینکه:همانطور که اشاره شد، در خلال آموزه های دینی، ضمن آنکه تاکید بر درختکاری و حفظ محیط زیست شده است، از بین بردن درختان و تخریب محیط زیست نیز مورد نهی شدید قرار گرفته است؛ به حدی که حتی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) از آلوده کردن (تخلّی و ادرار) زیر درختان نهی فرمودند، چه رسد به قطع درختان؛ تا جایی که امام صادق (علیه السلام) در این باره می فرماید: «درخت های ثمر دهنده را قطع نکنید که (اگر چنین کنید) خدا سخت بر شما عذاب فرو می ریزد».[ کلینی، کافی، ج5، ص 264].
رهبر معظم انقلاب هم در روز درختکاری صراحتا اعتراض خود را نسبت به قطع درختان ابراز نمودند و افزودند:«منتها من گلایه‌اى که باید بکنم از مجموع مسئولینِ مسئله‌ى درخت و درختکارى و جنگل و این چیزها، این است که ما اینجا دانه دانه درخت می کاریم، اما صدها صدها و هزارها هزارها درخت در جاهائى که نباید قطع شود، بى‌جهت قطع می شود؛ این خیلى اشکال بزرگى است که وجود دارد. علاوه بر اینکه آبادى‌ها و سبزى‌هاى اطراف شهرهاى بزرگ به غلط و به غصب در اختیار افرادى قرار گرفت که می خواستند از زمین سوء استفاده کنند و هنوز هم دارند می کنند، و سبزى تبدیل شد به سیمان و آهن و اینها -که این یک مصیبتى براى شهرهاست- مجموعه‌ى جنگلى کشور هم مورد تهدید جدى قرار داشت و قرار دارد؛ که باید جداً از آن جلوگیرى شود. این، هم وظیفه‌ى دولت است، هم وظیفه‌ى مجلس است، هم وظیفه‌ى شهردارى هاست، هم وظیفه‌ى قوه‌ى قضائیه است؛ هر کدام به نحوى باید جلوى پیشرفت این حرکت غلطى را که امروز متأسفانه در کشور ما وجود دارد، بگیرند».[سایت مقام معظّم رهبری].
معظّم له در پاسخ به این سوال که: «قطع کردن درختان در شهرهای بزرگ برای ساختن برج و ویلا چه حکمی دارد؟؛ چنین پاسخ داد: «اگر منع قانونی وجود داشته باشد، قطع درختان جایز نیست.[سایت مقام معظّم رهبری، سوال 15].
آیت الله مکارم شیرازی (یکی از مراجع عظام تقلید) نیز در پاسخ از سوال: «آیا درختی که دارای جان و حیات است، سوزاندن و قطع آن موجب ضمان و گناه است؟» چنین فرموده است: «در صورتی که متعلق به دیگران باشد ضمان دارد در غیر این صورت نوعی انحراف و کار حرامی است» [سایت آیت الله مکارم].
(حوزه علمیه قم، سیّد حسین شفیعی دارابی، شب یکشنبه13فروردین 1396ش = سوّم ماه رجب 1438ق).