مقاله ای کامل درمورد آثار صله رحم

مقاله ای کامل درمورد آثار صله رحم

کپی برداری از این مقاله باذکر صلوات رایگان است....

بسم الله الرحمن الرحیم

عنوان: آثار صله رحم

نویسنده:حمید صوفی

چکیده

این پژوهش در مورد صله ی رحم در آیات و روایات می باشد. که ابتدا به کلیات می پردازیم. یعنی اول مسئله را تعریف و تبیین کرده و ضرورت و اهداف تحقیق را بیان می کنیم و بعد پیشینه و سابقه موضوع و سؤلات اصلی و فرعی را بیان می کنیم.  در مورد این تحقیق قبلا مقالات وکتب زیادی نوشته شده است ومن در این جا توضیح وروایات جدید را آورده ام .

این تحقیق شامل دوبخش می باشد: بخش اول : به ضرورت و اهمیت صله ی رحم پرداخته شده است که خود شامل دو فصل است. فصل اول : به ضرورت وجودی صله ی رحم. فصل دوم : به اهمیت صله ی رحم پرداخته ایم. بخش دوم : را تحت عنوان چه کسانی رحم و مصادیق صله چه می باشد معرفی کرده ایم : که در آن به انواع مصداق های صله ی رحم اشاره شده است

واین مقاله به دو بخش کلی تقسیم می شود

 1-آثار دنیوی وآثار اخروی

مقدمه

خویشاوندان، ارتباط خونی با هم دارند و در حقیقت شاخ و برگ های یک درختند. سنت حسنه صله رحم، از نیکوترین برنامه های دین مبین اسلام است و موجب دوام وطراوت درخت خویشاوندی می شود. در آیات و روایات  بسیاری هم بر آن تأکید شده است، بریدن از خویشان که از آن به قطع رحم تعبیر شده است، تنها به معنای قطع رفت وآمد نیست؛ همان گونه که صله رحم، فقط در دیدار یکدیگر خلاصه نمی شود. از جمله مصداق های قطع رحم، این است که بستگان خود را به گفتار یا کردار بیازاری و با او رفتار ناشایست کنی یا او نیازمند به چیزی مثل: لباس، مسکن و خوراک و... باشد که تو قدرت رفع نیاز او را داشته باشی، ولی هیچ اقدام نکنی یا حقی از او سلب شده باشد و برای تو احقاق آن حق فراهم باشد، ولی بی توجه باشی یا به سبب کینه و حسد، از او دوری کنی و هنگام بیماری او به عیادتش نروی و هنگامی که از سفر باز می گردد، به دیدنش نروی.

در مقابل، یاری کردن به مال و کمک کردن با زبان و دست و پا و پرهیز از رنجش و آزار خویشان و مواردی این گونه، از مصداق های صله رحم هستند. البته خودداری از آزار و اذیت خویشاوندان، بهترین نوع صله رحم معرفی شده است. در روایتی، امام صادق علیه السلام فرمود: «صله رحم کن، اگرچه به شربت آبی باشد و بهترین صله رحم، خودداری از آزار خویشان است.»

شاید رحم به معنای خویشاوندانی باشد که از طرف پدر و مادر و نیز فرزندان به یکدیگر وابسته باشند، هر چند که این وابستگی به چند واسطه باشد.

«صله» در لغت به معنای احسان و دوستی آمده است و مراد از «رَحِم» خویشاوندان و بستگان می باشد. در اصطلاح، صله رحم محبت و سلوک داشتن با خویشان و نزدیکان است. در شرع مقدّس اسلام و آیات و روایات، معنای خاصی برای رحم ذکر نشده است. از اینجا می فهمیم که این کلمه نیز مانند سایر کلمات، حمل بر معنای عرفی متداول می شود. شاید رحم به معنای خویشاوندانی باشد که از طرف پدر و مادر و نیز فرزندان به یکدیگر وابسته باشند، هر چند که این وابستگی به چند واسطه باشد.

1 - روش های رسیدگی به خویشان

برخی از روش های صله رحم و حمایت از خویشاوندان عبارتند از:

الف . کمک جانی: می توان گفت که بزرگ ترین مرتبه صله رحم، رسیدگی جانی به خویشان است و آن در جایی است که جان یکی از بستگان در خطر باشد که در این صورت وی باید تا پای جان بایستد و از خویشاوندان خود ـ در چارچوب اسلام و معیارهای مکتبی ـ دفاع کند، تا ضرر را از او دفع نمایند. رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود:

هر کس با جان و مالش، صله رحم کند، خدای متعال اجر صد شهید به او می دهد. (وسائل الشیعه،جلد6ص286)

ب-. کمک مالی: اگر در مواردی میان بستگان انسان افراد نیازمند وجود دارد، رسیدگی مالی به ایشان لازم است. این گونه مسائل ریشه در فطرت انسان دارد و اسلام نسبت به آن تأکید فراوانی دارد، تا آنجا که قرآن کمک به بستگان را جزء حقوق مالی محسوب می کند و آنجا که سخن از کمک اقوام به میان آمده، آن را به عنوان یک حق واجب ذکر کرده، می فرماید:

"و آتِ ذَالقربی حقَّهُ و المِسکین"».(سوره اسراء،آیه26)

حقوق خویشاوندان و مسکین را ادا کن.

امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ نیز می فرماید:

«فَمَنْ اَتاهُ اللهُ مالاً فَلْیَصِله بِه قَرابَتَهُ»[نهج البلاغه،خطبه 142]

کسی که از سوی خدا ثروتی به دست آورد، باید بستگان خویش را به وسیله آن دستگیری کند.

ج- . کمک فکری: رسیدگی فکری در جایی است که یکی از بستگان انسان برای هدایت شدن نیاز به راهنمایی دارد. به عنوان مثال: یکی از اقوام انسان اهل نماز و روزه نیست، اگر نزد او رفتن و راهنمایی کردن، از فضیلت نماز و روزه سخن گفتن و ترساندن از پیامدهای ترک نماز و روزه در او مؤثر می شود، بر انسان لازم است که نزدش رفته و به او کمک فکری کند که امر به معروف و نهی از منکر است. به استفتایی در این زمینه توجه فرمایید:

آیا انسان می تواند از نظر شرعی با خویشاوندانی که بی تقوا و بی نماز اند از قبیل پدر، مادر، خواهر و غیره قطع رحم نماید؟

جواب: قطع رحم جایز نیست، ولی باید آنها را با مراعات موازین امر به معروف و نهی از منکر کند.»(رساله استفتاءات،ج1ص488)

د. کمک عاطفی: شاید برخی تصورکنند که اصرار و تأکید اسلام درباره صله رحم برای افرادی است که تمکّن مالی دارند و اشخاصی که از نظر مالی در تنگنا هستند و توان رسیدگی به دیگران را ندارند، برایشان لازم نیست. این تصور نادرستی است، زیرا هدف از صله رحم برقرار کردن ارتباط و پیوند عاطفی با خویشاوندان است و این ارتباط از راه های گوناگونی امکان پذیر است. گاهی رفتن به منازل خویشان، سلام و احوالپرسی، تلفن زدن و نامه نوشتن، محبت ایجاد می کند و سبب دلجویی از خویشان می شود. به فرموده امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ :

صِلُوا اَرْحامَکُم وَ لَو بِالتَّسلیمِ»[اصول کافی ،ج2ص155]

با بستگان خود صله رحم کنید، گرچه با سلام کردن (به آنان) باشد.

امام صادق ـ علیه السلام ـ نیز می فرماید:

پیوند میان برادران آن گاه که پیش هم هستند، دیدار همدیگر است و در مسافرت نامه نوشتن به یکدیگر.[اصول کافی،جلد2ص670]

گاهی نیز شرکت در غم و شادی خویشان از موارد صله رحم است؛ شرکت در مراسم تشییع جنازه و مجالس ترحیم و دلجویی از بازماندگان آنان، و نیز شرکت در مجالس جشن و سرور آنان، رسیدگی عاطفی محسوب می شود که در تقویت و تحکیم رابطه خویشاوندی نقش مؤثری دارد.

ت . ترک آزار: یکی از بهترین روش های صله رحم با خویشاوندان، ترک اذیت و آزار آنان است. بدین معنا پرهیز از غیبت، تهمت، زخم زبان و شماتت آنان، دخالت نکردن در زندگی آنها به عناوین مختلف، عیبجویی نکردن از آنان و... از بهترین موارد صله رحم است. اگر کسی نمی تواند به بستگان خود کمک مالی کند، لااقل باید زمینه اذیّت و آزار آنان را فراهم نکند.

امام صادق ـ علیه السلام ـ در این باره می فرماید:

بهترین چیزی که به آن صله رحم می شود، خودداری کردن از اذیت و آزار آنان است. [اصول کافی جلد2ص151]

2 - آثار رسیدگی به خویشان

صله رحم آثار و فواید ارزنده ای برای انسان دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:

الف ـ طول عمر؛ یکی از مهم ترین آثار صله رحم، طولانی شدن عمر است. امام رضا ـ علیه السلام ـ در این باره می فرماید:

چه بسا مردی که تنها سه سال از عمرش باقی مانده است، اما خدا به خاطر صله رحم، باقیمانده عمرش را به سی سال می رساند و خدا آنچه را می خواهد، انجام می دهد. [اصول کافی ،جلد 2ص150]

شخصی به نام مَیسِر از امام باقر یا امام صادق ـ علیهما السّلام ـ نقل کرده که آن حضرت فرمود:

ای مَیسِر گمان می کنم به خویشان خود نیکی می کنی؟ گفتم: آری فدایت شوم! من در نوجوانی در بازار کار می کردم و دو درهم مزد می گرفتم، یک درهم آن را به عمّه ام و درهم دیگر را به خاله ام می دادم. آن گاه امام فرمود: به خدا سوگند تاکنون دوبار مرگت فرا رسیده، ولی به خاطر صله رحم به تأخیر افتاده است.»[بحارالانوار ،جلد 74ص100]

ب ـ فراوانی روزی؛ حضرت سجاد ـ علیه السلام ـ فرمود:

هر کس دوست دارد، خدا عمرش را طولانی و روزی اش را افزایش دهد، باید صله رحم کند. [اصول کافی جلد2ص156]

ج ـ حسن خلق؛ امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:

رسیدگی به خویشان، اخلاق را نیکو می کند. [بحارالانوارجلد74ص104]

د ـ پاکی اعمال و دفع بلا؛ امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمود:

رسیدگی به خویشان، اعمال را پاک می کند و بلا را دور می سازد. [اصول کافی جلد2ص152]

هـ . آسانی حساب؛ امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:

رسیدگی به خویشان حساب روز قیامت را آسان کرده و از مرگ بد جلوگیری می کند. [23]

و . آبادی شهرها: امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:

صله رحم و خوشرفتاری با همسایه شهرها را آباد می کند. [24]

3 - نکوهش قطع رحم

قطع رحم و ترک رسیدگی به خویشان و بستگان در اسلام سخت مورد نکوهش قرار گرفته است و هر مسلمانی به شدت باید از آن پرهیز کند. خداوند تعالی کسانی را که با خویشاوندان خود قطع رابطه می کنند، در سه جای قرآن مورد لعن و نفرین قرار داده است. از جمله می فرماید:

اگر از فرمان خدا رویگردان شوید، آیا جز این انتظار می رود که در زمین فساد کنید و قطع رحم نمایید؟ آنها کسانی هستند که خداوند آنان را لعنت کرده است. [سوره محمد،آیه22و23]

امام صادق ـ علیه السلام ـ از جدش امام سجاد ـ علیه السلام ـ نقل می کند که فرمود:

«... اِیّاکَ وَ مصاحَبَهَ القاطِعِ لرَحِمِهِ فَانَّهُ وَجَدتُهُ مَلْعوناً فی کتابِ اللهِ فی ثَلاثِ مَواضعَ»[سفینه البحارجلد1،ماده رحم]

از معاشرت و دوستی با کسی که با بستگان خود قطع رحم کرده بپرهیز، زیرا چنین کسی را در سه جای کتاب خدا قرآن مورد لعن و نفرین یافته ام. (سوره بقره آیه27-رعدآیه25- محمد،آیه22و23)

در جای دیگر می فرماید: به خدا پناه می بریم از گناها‌‌‌‌نی که مایه تسریع نابودی است، مرگ ها را نزدیک و شهرها را از ساکنین، خالی می سازد و آن گناهان، قطع رحم، آزردن پدر و مادر وترک احسان و نیکی (به آنان) است. اصول کافی جلد2ص448

صله رحم، حتی با آنها که از لحاظ عقیده و رفتار، مخالف انسان هستند

سنت الهی صله رحم، وظیفه ای اخلاقی است که نه تنها با بستگان پاک و پرهیزکار، بلکه حتی با آنان نیز که اهل گناهند، واجب است. چه بسا به برکت رفت وآمدهای بستگان صالح، دیگران نیز راه صلاح پیش گیرند و تأثیر بپذیرند. گاهی ترک بازدیدهای خانوادگی سبب می شود که بستگان ناصالح، بر کجی هایشان افزوده شود، در حالی که حفظ رابطه خویشاوندی، مدد خوبی برای بازداشتن آنها از انحراف بیشتر خواهد بود. در این صورت، تکلیف ما همچنان حفظ برقراری پیوسته ارتباط و پیوند فامیلی است..

فردی شیعه از امام صادق علیه السلام می پرسد: برخی خویشاوندانم خط و تفکر دیگری دارند، غیر از فکر و عقیده من، آیا آنان بر من حقی دارند؟ حضرت فرمود: آری، حق قرابت و خویشاوندی را چیزی قطع نمی کند. اگر با تو هم فکر و هم عقیده باشند، دو حق بر گردن تو دارند: یکی حق خویشاوندی؛ دوم حق اسلام و مسلمانی. همچنین نقل است: فردی خدمت حضرت رسول صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد: خویشاوندی دارم که با آنها پیوند می کنم و رابطه دارم، اما آنان آزارم می دهند، [از این رو] تصمیم گرفته ام آنان را ترک کنم. حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: آن گاه، خدا هم تو را ترک می کند!... گفت: پس چه کنم؟ رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: به کسی که محرومت کرده، عطا کن؛ با کسی که از تو بریده، رابطه برقرار کن کسی که بر تو ستم روا داشته، از او درگذرد. هر گاه چنین کردی، خداوند پشتیبان تو خواهد بود..

فواید صله رحم

 توجه به صله رحم از جمله دستورات دینی است که پیشوایان دینی ما نسبت به آن توجه بسیاری داشته‌اند و شاید بتوان گفت در جامعه امروز ما به دنبال بهانه‌های مختلف می‌گردیم تا از انجام آن سرباز بزنیم و در این میان رفتارهایی چون چشم و هم‌چشمی، رعایت نکردن حال یکدیگر، سنت‌های غلطی مانند اسراف و ... و نیز تعارف‌های افراطی و تفریطی مزید بر علت هستند.

 به گزارش جهان به نقل از ایسنا، در ادامه مطالبی از آیات و روایات در موضوع اهمیت صله رحم و مباحث مرتبط به آن می‌آید:

خدای سبحان می‌فرماید:

"و یاد کن هنگامی را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشاوندان و ... نیکی کنید(سوره بقره آیه 83)

پیامبر اکرم(ص) فرمود: آیا شما را به برترین انسان‌های دنیا و آخرت از نظر اخلاق راهنمایی نکنم؟

گفتند: آری.فرمود: کسی است که با قطع‌کننده پیوند با وی، بپیوندد.

صله رحم نزد خدای سبحان چنان مهم است که آن را از جهت پاداش، سریع‌ترین عبادت قرار داده و افزون بر پاداش اخروی، پاداش دنیوی و زودهنگام برای آن مقرر داشته است؛ به گونه‌ای که خاندان گناهکار هم با رعایت صله رحم میان خود، دارایی‌شان فزونی می‌یابد و با نیکی به یکدیگر بر عمرشان افزوده می‌شود.

 در روایتی دیگر درباره اهمیت آن از امام رضا(ع) نقل شده که خدا سه چیز را قرین سه چیز ساخت: به نماز و زکات فرمان داد، پس هرکس زکات نپردازد نمازش پذیرفته نیست و به شکر خدا و والدین امر کرد، پس هرکس شکر والدین را به جا نیاورد شکر خدا نکرده است و به تقوای الهی و صله رحم فرمان داد، پس هر کس صله رحم نکند تقوای الهی را رعایت نکرده است.

رسول خدا(ص) فرمود:

"همه امتم را از حاضر و غایب و به آنان که تا روز قیامت در صلب مردان و رحم زنان هستند سفارش می‌کنم به صله رحم، اگرچه یک سال راه (میان آنان فاصله) باشد و این از دین اسلام است."

آثار صله رحم

پیامبر اکرم (ص) فرمود:"هر کس برای من یک عمل را ضمانت کند من برایش چهار چیز را ضمانت می‌کنم: هر کس صله رحم کند خدا او را دوست بدارد و روزی وی را گسترش دهد و عمرش را فزونی بخشد و او را به بهشتی درآورد که وعده داده است."

4 - مصادیق و شیوه‌های صله رحم

صله رحم تنها به رفتن به خانه بستگان نیست، بلکه مصادیق فراوانی دارد و مصداق کاملش این است که پیش از دیگران نیاز آنان را برطرف و آنان را خوشحال سازد، پس صله رحم و پیوند با هر خویشاوندی متناسب با شان اوست، چنان‌که گاه تنها به سلام کردن به او یا پاسخ نیکو دادن به سلام اوست، زیرا وی به کمک مالی نیازی ندارد.

برخی شیوه‌ها و مصادیق صله رحم عبارت‌اند از ترک آزار خویشاوندان، سلام و تکریم، اطعام گرچه به جرعه آبی باشد، عیادت از بیمار، شرکت در مراسم عزا، زیارت و دیدار، هدیه دادن و تامین نیازهای آنان پیش از دیگران.

5 - آثار صله رحم

2 - طولانی شدن عمر

بسیاری از آموزه های دینی، افزون بر نفع اخروی، منفعت دنیوی نیز برای ما به همراه دارد و به زندگی مادی ما هم سر و سامان می بخشد که صله رحم، یکی از آنهاست.   حتی این گونه هم می شود که از عمر کسی سه سال باقی مانده باشد و صله رحم به جا آورد، خداوند عمر او را سی سال زیاد کند و سی و سه سال عمر بگرداند و می شود که از عمر کسی سی و سه سال باقی مانده باشد و قطع صله رحم کند، خداوند سی سال عمر او را کم کند و سه سال بگرداند.

روزی امام صادق علیه السلام به شخصی به نام میّسر فرمود: ای میّسر عمر تو زیاد شده است، چه عملی انجام می دهی؟ عرض کرد: من در بازار برای کسی کار می کردم و پنج درهم مزد می گرفتم و به خاله ام می دادم. آن گاه امام فرمود: به خدا سوگند، دو بار مرگت نزدیک شد، ولی به خاطر این صله رحم و دل جویی از خاله ات، به تأخیر افتاد.

3 - افزایش روزی و فقرزدایی

از جمله سودهای دنیوی صله رحم، رونق در ثروت و روزی است. چنان که امام سجاد علیه السلام در حدیثی، از رسول گرامی صلی الله علیه و آله نقل می کند: «هر کس خوش دارد خدا عمر او را دراز کند و روزی اش را توسعه دهد، باید صله رحم کند .

بعضی افراد صله رحم را ترک می کنند تا فرصت بیشتری برای کارکردن داشته باشند و از این راه، درآمد خود را حفظ و بیشتر کنند. این افراد اگر در مفهوم روایت های امامان بیشتر دقت کنند، پی می برند به اینکه نه تنها با قطع رحم روزی خود را گسترش نمی دهند، بلکه خود را از توفیقی بزرگ در این زمینه محروم می سازند. آنهایی که در فقر و پریشانی به سر می برند، برای رهایی خویش از وضع موجود، به صله رحم روی می آورند، چنان که امام صادق علیه السلام می فرماید: «صله رحم، عمر را زیاد می کند و فقر و پریشانی را از بین می برد.» پس، صله رحم کنید تا فقر از میان برود و روزی ها افزون تر شود .فقر و پریشانی، با صله رحم از بین می رود.

3 - محبوبیت نزد خویشاوندان

 از امام علی علیه السلام نقل است: «صلةُ الرحم تُوجبُ المَحَبَّةَ؛ پیوند با خویشاوندان، محبت می آورد».

 تصورکنید  وقتی شخصی در بحران و مشکلات زندگی اش گرفتارشده ، اگر یکی از خویشاوندانش که اهل نیکوکاری است، با آنها صله ارحام کند و نگرانی آنها را نگرانی خود بداند، در این صورت خانواده ای که در رنج و سختی به سر می برد، او را فرشته ای آسمانی می پندارد که برای حل مشکل و رهایی اش فرود آمده است، گرچه از او، تنها هم دردی و همدلی ببیند.

بی شک  توجه داشتن ودلداری دادن هم دراین موقعیت دشوارازمصادیق صله رحم میباشدو هر قلبی که ازدیگران، توجه و دلجویی بیند به آن ها علاقه مند می شود..

4 - دفع بلا و پاکیزگی اعمال

از آثار بسیار ارزشمند صله رحم، دفع بلا و پاکیزگی اعمال است. امام باقر علیه السلام می فرماید: «صله رحم، اعمال را پاکیزه و بلا را دفع می کند». و این تأثیر، شاید به دلیل ایجاد محبت میان آنها و از بین رفتن زمینه کدورت و ناراحتی است. چرا که همین کدورت ها و ناراحتی هاست که موجب بروز کینه، غیبت، تهمت و غیره می شود، در حالی که با صله رحم، محبت و دوستی جای گزین کدورت ها می شود و انسان از این گناهان پاکیزه می ماند. .

5 - صله رحم و آبادانی شهرها

رسول اکرم صلی الله علیه و آله در سخنی فرموده است: «صله رحم، شهرها را آباد می کند و عمرهای مردم را افزایش می دهد، اگرچه اهل آن بلاد از اخیار و خوبان نباشند».

صله رحم، نه تنها برای مؤمنان، بلکه حتی برای افراد ناصالح نیز سودمند است. شهری که مردمان آن با انجام صله، محبت و دوستی را برای همدیگر به ارمغان می آورند و تا جایی که برایشان امکان دارد، مشکلات خویشان را حل می کنند و به سخاوتمندی و خوش خلقی روی می آورند، شهری آباد و بانشاط خواهد شد. همان گونه که امام جعفر علیه السلام می فرماید: «صله رحم و نیکی با همسایگان، خانه ها را آباد می کند.» در واقع، این حدیث تأکید کننده همین مطلب است، چرا که صله و نیکی به همسایگان، موجب آبادی خانه ها و پس آبادی شهرها می شود. افزون بر اینکه، آبادانی خانه ها خود، مسئله بسیار حیاتی و مهمی است که روح و روان افراد را شاداب و پرانگیزه خواهد ساخت.

6 - آسانی حساب در روز قیامت

 از رسول اکرم صلی الله علیه و آله در این باره نقل است: «نیکی به والدین و صله رحم، حساب را در قیامت آسان می کند.» پیامبر گرامی پس از این سخن، آیه ای از قرآن شریف را  تلاوت فرمود:وَ الَّذینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ. افراد بصیر در دین، آنانند که وصل می کنند آن را که خداوند به وصلش امر فرمود و از خداوندشان می هراسند و از سختی حساب قیامت بیم دارند.

    آفات صله رحم چیست ؟

  طبیعتا این سنت زیبا ، ممکن است دچار آفت و آسیب هم بشود. نخستین آسیب ، سوءظن و بدگمانی است . در حدیث داریم که  بدگمانی قلب را بیمار می کند و انسانها را در معرض تهمت قرار می دهد . یعنی اینکه وقتی انسان وارد خانه ای میشود ، نگاه منفی نداشته باشد . نگاه غلط نداشته باشد . روایت داریم که بدترین مردم کسانی هستند که بد گمان هستند . بدگمانی و سوء ظن از چند چیز ایجاد میشود . یکی از ظاهر بینی است یعنی انسان ظاهر را نگاه می کند و مطلبی را می گوید . اما کاظم (ع) به سفر مکه می رفتند . فردی ایشان را دید که لباس ساده ای پوشیده و فکر کرد که او صوفی و درویش است . می خواست جلو برود و چیزی بگوید تا او را مسخره کند . تا جلو رفت دید امام است و امام فرمود : بعضی بعض دیگر را مسخره نکنید . نکته دوم در بحث سوءظن حسادت است .

 دومین آسیب تجسس است . حدیث داریم : بدترین مردم کسانی هستند که بدگمان هستند و بدترین بد گمانان کسانی هستند که تجسس می کنند . خوب این را از کجا آورده اید ؟ این دختر را شوهر ندادید ، خواستگار ندارد ؟ خواستگار پارسال چه شد ؟ شما آمده اید ده دقیقه یک احوالی بپرسید و بروید . کسی که بحث را شروع می کند ، توپ برنده در دست اوست . اگر بحث از دختر شما شروع بشود تا آخر بحث همان است . از بزرگتر ها انتظارمیرود که یک بحث خوب وسط بیاورند . البته بحث های اختلاف برانگیز هم نباشد چون به آسیب مبتلا میشود. مسائل تاریخی و اسلامی را مطرح کرد . قرآن می فرماید : لا تجسسوا .

 آسیب سوم استهزاء و تمسخر است . بعضی ها  در این میهمانیها دو جور استهزا می کنند . گاهی استهزا غایب می کنند و گاهی استهزا حاضر می کنند . مثلا فلانی به میهمانی نیامده است و این طرف بچه ای دارد که خیلی اذیت می کند و یا خودش اخلاق خاصی دارد . هر کسی ممکن است نقطه ضعفی در بیان و رفتارش داشته باشد ، بعضی ها می آیند و عیوب دیگران را مصداق تمسخر و خنده جلساتشان قرا ر می دهند ، این خیلی بد است

 همدیگر را مسخره نکنید . برای هم لطیفه بگویید .گاهی در جلسه ای کسی را ملعبه قرار می دهند . بدنبال استهزاء غیبت هم می آید و بدنبال غیبت ،  عیبجویی هم می آید .

 چهارمین آسیب سرزنش است . مثلا شما این همه تلاش کردی ، همین درآمدت است ؟ این بچه این قدر درس خواند ، آخر هم قبول نشد ؟ هنوز مستاجر هستی و نتوانستی پشت خودت را ببندی ؟ قرآن می فرماید: خدا و ملائکه بر پیامبر درود می فرستند ، شما هم درود بفرستید . هر کس خدا و پیامبر را آزار بدهد ، خدا در دنیا و آخرت او را عذاب می دهد . بعضی ها می گویند : ما مردم آزاری شنیده ایم ولی خدا آزاری نشنیده ایم . بله پیامبر فرمود : هر کس مومنی را آزار بدهد من را آزار داده است . و هر کس هم من را آزار بدهد خدا را آزار داده است و هر کس خدا را آزار بدهد ملعون است . شخصی نزد امام صادق ( ع ) آمد و امام فرمود ما را تحقیر می کنی ؟ طرف گفت : کجا ؟ گفت : در جُعفه کسی پیش توآمد وتو متکبرانه رد شدی ، تو نمی دانی اگر کسی مومنی را تحقیر کند ما را تحقیر کرده است . هر کس حق مومنی را سبک بشمرد ما را خوار شمرده و حرمت الهی را نادیده گرفته است . ابوهارون می گوید : نزد امام صادق (ع) بودیم و شخصی از خراسان آمد و امام فرمود که چرا ما را خوار می کنید ؟ شخص خراسانی گفت : من غلط بکنم که شما را خوار بکنم . آیا نشنیدی فلانی از تو خواسته ای خواست و تو به او توجه نکردی ؟ بعضی ها خوششان نمی آیددر برخی شرائط که بپرسید کار بچه تان چه شد ؟ کار آقا چه شد ؟ شما وارد منزل شدی که صله ی رحم بکنی و دلی بدست بیاوری ، نه اینکه دلی بشکنی . شاید نمی خواهد بگوید و شاید نمی خواهد که شما بدانید .

نتیجه گیری

 از یافته های این پژوهش می توان به رابطه معنادار سبک های دلبستگی بامیزان صله رحم افراد اشاره کرد.ونتیجه می گیریم که برای انجام دادن صله رحم ثواب های بی شماری ذکر شده است  واز بهترین فواید آن می توان طولانی شدن عمر راذکرکردصله رحم آن را افزایش مى‏دهد و قطع رحم آن را کاهش مى‏دهد؛دفع بلا و پاکیزگی اعمال، آبادانی شهرها،آسانی حساب روز قیامت ،افزایش روزی و فقرزدایی این ها همه از آثار صله رحم به کار می رود .شخصی که صله رحم کند وبه دیدار ارحام برود علاوه براین که موجب شادی نزدیکان می شود رضایت خدای متعال را نیز بدست می آورد .وهچنین ترک آن عواقب بسیاری همچون کم شدن عمر ،سختی حساب قیامت و...رادر پی دارد که فرد باید از آنهادوری کند وتامی تواند بهدیدار همدیگر بروند.پس صله رحم هم در دنیا وهم در آحرت افراد نقش به سزایی دارد.

کتابنامه

1 -  بحارالانوار ج 74 ص 92محمد باقر مجلسی

 2 -  المیزان ج 4 ص 137علامه طباطبایی

 3 -  تفسیر نمونه ،سوره رعد آیت االه مکارم

 4-  اصول کافى ج 2 ص 150شیخ کلینی

 5-  المیزان ج 4 ص 147علامه طباطبایی

 6-  سوره رعد آیه 21                     

 7-  سوره رعد آیه 21

 8-  اصول کافى ج 2 ص 156شیخ کلینی

 9-  اصول کافى ج 2 ص156شیخ کلینی

 10-  سوره شورى آیه 23

 11-  المیزان ج 2 ص 349علامه طباطبایی

 12-  اصول کافى ج 2 ص 151شیخ کلینی

 13-  بحارالانوار ج 74 ص 114

 14-  وسائل الشیعه ج 11 ص 396

 15-  بحارالانوار ج 74 ص 91

 16-  وسائل الشیعه ج 11 ص 175

17-:مفاتیح‌الحیات، مولف: آیت‌الله جوادی آملی، ناشر: مرکز نشر اسراء، چاپ بیست و چهارم.